Koszykówka to wspaniały, niezwykle widowiskowy sport drużynowy, cechujący się dużą dynamiką gry. Mimo, że posiada niezliczoną liczbę fanów na całym globie, mało kto wie, że powstał dzięki amerykańskiemu nauczycielowi wychowania fizycznego kanadyjskiego pochodzenia, Jamesowi Naismithowi. Jeszcze mniej osób wie, że pomysł Naismitha początkowo kształtował się nieco inaczej, a wpływ na zmianę miał nieświadomy tego faktu woźny, który ówcześnie pracował w tej samej szkole. Jeśli chcesz dowiedzieć się co spowodowało, że Naismith wprowadził wspomniane zmiany oraz jak kształtuje się dalsza historia koszykówki, zapraszamy do lektury.
Koszykówka to jedna z najpopularniejszych gier zespołowych na całym świecie. Jej początki zawdzięczamy konkursowi, który odbył się w 1891 roku na terenie Springfield YMCA Sport College. Rada Pedagogiczna szkoły rozpisała go w celu wynalezienia dyscypliny sportu, która pozwoliłaby uczniom zachować formę podczas semestru zimowego. James Naismith, nauczyciel w-fu i pastor wiary protestanckiej, postanowił stworzyć nową grę zespołową, która pozwoliłaby uczniom na trenowanie koordynacji ruchowo-wzrokowej. Z tego powodu poprosił szkolnego woźnego, aby ten przyniósł mu dwa kwadratowe pudełka, których można by było użyć jako bramek na sali gimnastycznej. Woźny wrócił do Naismitha po dość krótkim czasie, jednak zamiast pudełek, przyniósł mu dwa kosze, służące do zbierania brzoskwiń. Naismith wykorzystał tę zmianę, wieszając kosze na poręczach balkonów, po obu stronach w sali gimnastycznej. Tak oto powstała koszykówka.
Przeczytaj także: Polska Liga Koszykówki – co warto wiedzieć
21 grudnia 1891 to jedna z najważniejszych dat w historii koszykówki. To właśnie tego dnia rozegrano pierwszy nieoficjalny mecz koszykówki. Kosze, do których wrzucano piłkę, nie miały otworu, przez który mogłaby wypaść, dlatego wyjmowano ją za pomocą specjalnych kijów. Co do samej piłki, nie miała ona zbyt wiele wspólnego z obecną piłką do koszykówki, która powstała dopiero w 1894 roku. Do tego czasu grano bowiem piłką futbolową. Pierwszy mecz rozegrany został na bisku hali sportowej w szkole YMCA w Springfield w stanie Massachusetts. Wzięły w nim udział dwie drużyny, z których każda składała się z aż 9 osób. Grano według podstawowych zasad, stworzonych przez Naismitha. Piłkę należało więc przemieszczać jedynie za pomocą rąk, choć będąc w jej posiadania nie wolno było przemieszczać się samemu. Aby móc poruszać się po boisku, należało więc piłkę podać. Boisko nie posiadało żadnych wyznaczonych stref. Można było poruszać się po wszystkich jego częściach. Punkty zdobywało się wrzucając piłkę do kosza drużyny przeciwnej. Podobne, choć nieco zmienione reguły dotyczyły pierwszego oficjalnego meczu koszykówki, który rozegrano w 11 marca 1892 roku.
Mimo, że koszykówkę wymyślił nauczyciel wychowania fizycznego w Springfield YMCA Sport College, w celu dbania o kondycję uczniów szkoły, szybko podbił on serca miłośników sportu na całym świecie. Pierwszym krajem, do którego poza Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej, wkroczyła koszykówka była granicząca z nimi Kanada. Następnie przyszedł czas na Francję, do której zawitała w 1893 roku i Anglię, która zapoznała się z tym sportem w 1984 roku. Później do grona entuzjastów kosza dołączyły państwa takie jak między innymi Australia i Chiny oraz Indie i Japonia. Istotnym rokiem dla koszykówki jest rok 1904, w którym to po raz pierwszy zaprezentowano nowy sport drużynowy na igrzyskach olimpijskich. Sportem olimpijskim koszykówka została jednak dopiero w 1936 roku. Natomiast mistrzostwa Europy regularnie odbywają się od roku 1935. Na organizację pierwszych mistrzostw świata musiano zaś poczekać aż do 1950 roku.
Od 1984 roku, stopniowo wprowadzono do zasad gry w koszykówkę liczne zmiany. Jako, że borykano się z problemami, dotyczącymi agresywnego zachowania graczy, dodano do reguł gry, tak zwane rzuty wolne. Mniej więcej rok później, na przełomie lat 1895/1896, zmiany zaczęły dotyczyć również zasad przyznawania punktów. Zamiast 3 punktów za celny rzut do kosza, zaczęto przyznawać 2, a w przypadku rzutów wolnych, 1 a nie tak jak było wcześniej, 2 punkty. W tym samym roku, do koszy dołączono także, znane nam dzisiaj, tablice. A rok później, w 1896 roku dopuszczono do zasad możliwość kozłowania. W ostatnim roku stulecia, kosze zastąpiono stworzonymi do tego celu, obręczami z metalu. W połączeniu z tablicami, coraz bardziej zaczęły one przypominać obecnie obowiązujące kosze. 1915 rok przyniósł koszykówce kolejne istotne zmiany. Tym razem dotyczyły one ograniczenia liczby zawodników. Od tej pory, na boisku mogło znajdować się maksymalnie 5 zawodników tej samej drużyny.
W 1906 roku, powołano do życia Intercollegiate Athletic Association of the United States, obecnie znaną jako National Collegiate Athletic Association, w skrócie NCAA. Stowarzyszenie miało za zadanie kontrolowanie rozgrywek pomiędzy amerykańskimi szkołami. Jako, że z upływem lat, koszykówka podbiła serca amatorów sportów drużynowych na całym świecie, w 1932 roku w Genewie założono Federation Internationale de Basketball Amateur, w skrócie FIBA, w Polsce znaną jako Międzynarodowa Federacja Koszykówki. Międzynarodowe rozgrywki do dziś odbywają się pod jej zarządem. To właśnie FIBA w 1934 roku opublikowała pierwsze oficjalne przepisy gry w koszykówkę międzynarodową. I to ona od tego czasu zajęła się wprowadzaniem kolejnych zmian. Dwa lata po publikacji zasad, wprowadziła linię środkową boiska, a co za tym idzie, zasadę 10 sekund (obecnie zmienioną na zasadę 8 sekund). Cztery lata po zakończeniu II Wojny Światowej, w 1949 roku, w wyniku połączenia ze sobą BAA (Basketball Association of America) i NBL (National Basketball League) założona została, znana i uwielbiana w dzisiejszych czasach, liga NBA – National Basketball Association. Równolegle z FIBA, obie organizacje kontynuowały wprowadzanie kolejnych zmian w zasadach koszykówki. Jednak to NBA wiodło w tym zadaniu prym. NBA w roku 1954 dodało na przykład regułę 24 sekund. Dwa lata później, w 1956 roku, FIBA dołączyła do swoich zasad regułę 30 sekund. W 1979 roku NBA wprowadziła nową zasadę przyznawania punktów. Dodano wtedy tak zwany rzut za trzy punkty. Pomysł ten spodobał się również FIBA, która w roku 1984 zaakceptowała go. Rok przed zakończeniem XX wieku, FIBA zmieniła regułę 10 sekund na regułę 8 sekund a zasadę 30 sekund na zasadę 24 sekund. Miało to na celu zwiększenie dynamiki gry, co udowodniły wcześniej mecze organizowane przez NBA. Jeśli jesteś fanem koszykówki i szukasz akcesoriów do uprawiania tej dyscypliny, sprawdź ofertę sklepu Decathlon. W asortymencie znajdują się kosze do koszykówki, piłki do koszykówki, buty oraz wiele innych ciekawych produktów.