Streetball to w prostych słowach uliczna koszykówka. Termin ball dosłownie oznacza piłkę, street zaś ulicę. Nie ma jednak wątpliwości, że w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, z której wywodzi się ten widowiskowy sport, piłka w nazwie oznacza właśnie koszykówkę. Po miastach całego kraju rozsiane są ogromne ilości boisk do kosza, na których trenuje zarówno młodzież jak i dorośli. Wielu wybitnych graczy NBA zaczynało grać właśnie na tego typu boiskach. Wielu z nich grało także w streetball po rozpoczęciu swojej przygody z wielkim światem NBA. Do najbardziej uznawanych koszykarzy tej ligi, którzy ze streetballem nigdy tak naprawdę się nie rozstali, należą sportowcy tacy jak na przykład Allen Iverson, Jason Williams, Jamal Crawford, Rafer Alston, Vince Carter czy Kareem Abdul-Jabbar. Jeśli interesujesz się uliczną koszykówką i chcesz dowiedzieć się skąd wywodzi się ta dyscyplina sportowa, jakie są zasady streetballu, kto jest organizatorem oficjalnych rozgrywek tego sportu, zapraszamy do lektury.
Nie da się jednoznacznie określić, kiedy powstał streetball. Jest to bowiem odmiana klasycznej koszykówki, w którą gra się na ogólnodostępnych boiskach ulicznych. Zasady są znacznie prostsze niż w przypadku basketballu. Tu liczy się efektywność i efektowność. Czas akcji nie jest ograniczony odgórnie, liczne błędy, takie jak na przykład kroki, nie są w ogóle brane pod uwagę. Faule są w streetballu w zasadzie normą. Nie oznacza to jednak, że na boisku można stosować przemoc, choć biorąc udział w meczu ulicy trzeba przygotować się na pewną dozę brutalności. Rozgrywki ulicznej koszykówki nie są nadzorowane przez sędziów, ponieważ to zawodnicy ustanawiają tutaj reguły gry. Mecze rozgrywa się na dwa główne sposoby: grając na jeden kosz lub na dwa kosze, choć pierwsza opcja jest zdecydowanie częściej wybierana. Liczba uczestników nie jest narzucana z góry.
Często rozgrywa się mecze w konfiguracji 3 na 3, 5 na 5, 2 na 2 i 1 na 1. Mecze streetballu bywają prawdziwymi ucztami dla miłośników widowiskowej koszykówki. To właśnie uliczni koszykarze słyną z naprawdę efektownych wsadów i innych ewolucji. Dzięki rozwojowi streetballu, powstały więc liczne turnieje, w tym turnieje koszykówki w stylu wolnym, czyli freestyle basketball. Podziwiać na nich można niesamowite umiejętności koszykarzy, którzy triki i ewolucje opanowali w stopniu doskonałym. Widowiskowość koszykówki ulicznej sprawiła, że zainteresowały się nią zarówno media jak i organizacje sportowe, takie jak między innymi Międzynarodowa Federacja Koszykówki, której oryginalna nazwa brzmi Fédération Internationale de Basketball, w skrócie FIBA.
FIBA jest stowarzyszeniem, które jako jedyne podjęło kroki, aby koszykówka uliczna stała się czymś więcej niż tylko grą ulicy. Chciano uczynić z niej dyscyplinę olimpijską. Korzystając ze sloganu „od ulicy do olimpiady”, postanowiono więc stworzyć na podstawach gry ulicznej, nową odmianę koszykówki. Organizacja postanowiła ujednolicić przepisy, rozpisać konkretne reguły i zaprezentować nowo powstały sport komisji olimpijskiej. W ten sposób powołano do życia koszykówkę 3×3. Dzięki działalności FIBA od 2020 roku możemy więc oglądać rozgrywki koszykówki 3 na 3 na igrzyskach olimpijskich.
Przeczytaj także: Krótka historia koszykówki
Aby koszykówka 3×3 mogła stać się dyscypliną olimpijską, FIBA musiała stworzyć jednolite zasady. Pierwsze oficjalne przepisy gry w koszykówkę 3×3 zostały opublikowane w 2007 roku. W 2015 zaś, FIBA zaprezentowała zaktualizowane przepisy tej dyscypliny. Zadecydowano, że gra będzie odbywała się na jednym koszu a w każdej drużynie będzie po trzech zawodników na boisku. W skład drużyny wchodzą trzej zawodnicy i jeden zawodnik rezerwowy. Ewentualne zmiany następują się podczas zatrzymanego czasu gry. Schodzący z pola gry zawodnik musi dotknąć zawodnika wchodzącego na zmianę. Celem gry jest zdobycie jak największej liczby punktów przez jedną z drużyn, poprzez umieszczenie piłki w koszu. Mecz trwa maksymalnie 10 minut. Jest to czas czystej gry. Zegar jest bowiem zatrzymywany za każdym razem, gdy podczas spotkania nastąpi faul bądź piłka będzie martwa. Każda z drużyn ma 12 sekund na posiadanie piłki, licząc od momentu, w którym trafiła ona w ręce zawodnika jednej drużyny do momentu rzutu do kosza. Przed rozpoczęciem spotkania odbywa się losowanie. To ono decyduje, która drużyna rozpoczyna mecz jako atakująca, a która jako drużyna broniąca. Jeśli drużyna, która była w obronie, przejmuje piłkę, staje się drużyną atakującą. Spotkanie wygrywa drużyna, która jako pierwsza zdobędzie minimum 21 punktów. Musi zrobić to przed upływem 10 minut czystej gry. Jeżeli żadnej z drużyn nie uda się zdobyć 21 punktów przed zakończeniem spotkania, wygrywa je drużyna, która jest w posiadaniu większej liczby punktów. Jeśli natomiast gra kończy się remisem, po jednej minucie odpoczynku, wznawia się ją do momentu, aż jedna z drużyn zdobędzie kolejne dwa punkty.
W przeciwieństwie do gry ulicznej, podobnie zaś do zasad koszykówki klasycznej, w wersji 3 x 3, obowiązują faule. Nie przyznaje się tu jednak fauli osobistych a faule ofensywne. Bez względu jednak na ich liczbę, nie są one karane rzutami wolnymi, chyba że są to faule techniczne lub faule niesportowe. Za faul techniczny, który nie został zakwalifikowany do fauli niesportowych, poszkodowana drużyna dostaje jeden rzut wolny oraz przyznane jest jej posiadanie piłki. Niesportowe faule oznaczają z kolei dwa rzuty wolne oraz wejście w posiadanie piłki przez drużynę sfaulowaną. Jeśli faul ma miejsce wewnątrz linii dwupunktowej, poszkodowana drużyna dostaje jeden rzut wolny. Jeśli miał on miejsce poza linią rzutów za dwa punkty, drużyna oddaje dwa rzuty wolne. Podobnie jak w przypadku, gdy drużyna faulująca przekroczy limit 6 fauli. Wtedy bez względu na rodzaj faulu, poszkodowanym zawodnikom przysługują dwa rzuty wolne. Jeżeli limit fauli w jednej drużynie przekroczy liczbę 10, wtedy poza dwoma rzutami wolnymi, poszkodowani zyskują również piłkę dla swojej drużyny.
Wśród zasad gry w streetball nie mogło zabraknąć wytycznych odnoszących się do wymiarów boiska do koszykówki 3 × 3. Musi ono mieć powierzchnię połowy boiska do koszykówki klasycznej. Powinno więc mieć 15 metrów szerokości i 11 metrów długości. Na boisku wyznaczony jest tak zwany obszar ograniczony. Linia swobodna tego obszaru powinna znajdować się w odległości 5,8 metra od kosza. Wśród znaków poziomych na boisku musi być także linia dwupunktowa. Zlokalizować ją można w odległości 6,75 metra od końca boiska, na którym znajduje się kosz. Piłka, która używana jest podczas oficjalnych rozgrywek streetballu według zasad, zgodna jest z przepisami koszykówki FIBA. Mężczyźni grają więc piłką w rozmiarze 7, kobiety zaś piłką w rozmiarze 6.Jeśli jesteś fanem koszykówki i szukasz akcesoriów do uprawiania tej dyscypliny, sprawdź ofertę sklepu Decathlon. W asortymencie znajdują się piłki do koszykówki, buty oraz wiele innych ciekawych produktów.