W ostatnich latach obserwuje się coraz częstsze zainteresowanie biegami, zarówno krótko jak i długodystansowymi. Często przeszkodą w regularnym uprawieniu tych sportów jest kontuzja, którą najczęściej są uszkodzenia mięśniowe. W przypadku kończyny dolnej najczęściej mówi się o uszkodzeniu tylnej części uda, a dokładniej o mięśniu dwugłowym.
Jest to mięsień budujący tylną część uda. Razem z mięsień półścięgnistym i półbłoniastym tworzy część kulszowo-goleniową. Działa dwustawowo. W działaniu na staw biodrowy jest prostownikiem. Ponadto, przywodzi udo i słabo je obraca. Jego rola jest bardzo ważna dla stawu kolanowego, ponieważ jest głównym zginaczem tego stawu.
Podczas dynamicznej aktywności najczęściej dochodzi do potocznie zwanego naciągnięcia mięśnia dwugłowego uda. Wynika to z nagłego, dynamicznego ruchu. Występuje wtedy uszkodzenie włókien mięśniowych i powstaje stan zapalny. Najbardziej podatnym miejscem na takie uszkodzenie jest przejście mięśnia w ścięgno, gdzie następuje zmiana w budowie tkanki. Uszkodzenie następuje najczęściej w skurczu ekscentrycznym, gdzie mięsień generuje największą siłę.
Fot 1. Materiał własny
Fizjologia człowieka i jego motoryki dzieli skurcze mięśni ze względu na ruch. W tym poście skupmy się jednak na skurczu wyżej wymienionym. Ważną informacją jest to, że skurcz ekscentryczny jest skurczem izotonicznym. Skurcz izotoniczny charakteryzuje się głównie zmianą długości brzuśca mięśni bez zmiany ich napięcia. Wyróżniamy skurcz koncentryczny (kiedy siła mięśni jest większa od siły zewnętrznej) oraz ekscentryczny (kiedy siła zewnętrzna jest większa niż siła mięśniowa).
I stopień, to uszkodzenie niewielkiej ilości włókien mięśniowych. W takim przypadku najczęściej odczuwamy delikatny ból i dyskomfort. Siła jak i ruchomość praktycznie nie jest ograniczona.
II stopień to uszkodzenie większej ilości włókien mięśniowych. Charakterystyczna jest utrata siły mięśniowej i duży ból w obrębie tylnej części uda.
III stopień oznacza całkowite zerwanie mięśnia i utratę jego funkcji. W najcięższym przypadku uszkodzenia może okazać się niezbędny zabieg chirurgiczny.
Fot 2. Materiał własny
Pierwszym występującym objawem, chwilę po uszkodzeniu mięśnia jest ostry ból uszkodzonej struktury. Ból jest kłujący, punktowy lub rozlany w zależności od rodzaju uszkodzenia. Może wystąpić siniak lub krwiak, który jest następstwem uszkodzenia niewielkich naczyń krwionośnych. Miejsce uszkodzenia jest bardziej tkliwe. Występuje deficyt zakresu ruchu, za który mięsień jest odpowiedzialny.
Kiedy zaczynasz czuć niepokojące obawy niezwłocznie zgłoś się do lekarza lub fizjoterapeuty w celu wykonania dokładnej diagnostyki. Ważne jest aby stosować się do zaleceń specjalisty, ponieważ brak odpowiedniego postępowania rehabilitacyjnego może doprowadzić do ponownego uszkodzenia.
Rozgrzewaj się przed każdą aktywnością. Rozciągaj się po każdym treningu. Wdrażaj w swój plan treningowy ćwiczenia z uwzględnieniem skurczu ekscentrycznego.