Jakie są klasy, typy i rodzaje jachtów żaglowych?

Każdy, kto interesuje się żeglowaniem, w pewnym momencie spotka się z różnymi rodzajami jachtów żaglowych. Ta bardzo ogólna kategoria dzieli się na wiele klas i typów. Sprawdź, jak ten podział przedstawia się w praktyce i co warto wiedzieć o jachtach żaglowych.

Czym są jachty żaglowe?

Jacht żaglowy to ogólne określenie jednostki pływającej, którą wykorzystuje się do celów sportowych lub turystycznych. Jachty żaglowe mogą znacznie różnić się między sobą, a ich podziały często są bardzo umowne. Tym, co je łączy, jest jednak napęd, który stanowią żagle.

Jednostki żaglowe mogą pełnić wiele różnych funkcji. Są konstruowane do tego, aby pływać na nich rekreacyjnie, ścigać się w regatach, czy nawet odbywać długie rejsy na morzach i oceanach. Mówiąc o jachtach żaglowych, mamy na myśli bardzo ogólną kategorię, którą może podzielić na kilka mniejszych typów.

Podział jachtów – rodzaj kadłuba

Odzież żeglarska i akcesoria żeglarskie to nie wszystko. Trzeba także orientować się w podziałach jachtów, które często przebiegają według rodzaju ich kadłuba. W związku z tym wyróżniamy jednostki ze względu na to, z jakiego materiału zostały wykonane ich kadłuby.

Jeszcze do niedawna niemal wszystkie jachty miały kadłuby wykonane z drewna. Obecnie w produkcji najczęściej stosuje się tworzywo sztuczne – zwykle laminat. Dzięki temu jachty są łatwiejsze w pielęgnacji, a przez to tańsze w utrzymaniu. 

Podział jachtów – liczba kadłubów

Kolejny ważny podział jachtów dotyczy ilości kadłubów. Pod tym kątem możemy wyróżnić następujące jednostki:

• jacht jednokadłubowy
• jacht dwukadłubowy (dwukadłubowiec, katamaran)
• jacht trzykadłubowy (trzykadłubowiec, trimaran) 

Podział jachtów – konstrukcja kadłuba

Jachty żaglowe można w prosty sposób podzielić według tego, w jaki sposób został skonstruowany ich kadłub. Mowa tu o tak istotnych szczegółach konstrukcji, jak kształt dziobu, kształt rufy, wysokość i długość burty oraz kształt kadłuba. 

W związku z tym konstrukcja kadłuba pozwala na rozróżnienie czterech grup jachtów żaglowych:

• jachty wielokadłubowe (katamarany i trimarany) – są cenione ze względu na swoją dużą stateczność, którą zapewniają pływaki połączone pokładem
• jachty balastowe (kilowe) – balast jest w ich wypadku gwarantem stateczności 
• jachty mieczowe – jak wskazuje nazwa są one wyposażone w miecz. Stateczność poprzeczną zapewnia tutaj bardzo szeroki kadłub. 
• jachty balastowo-mieczowe (kilowo–mieczowe) – są połączeniem jachtów mieczowych i balastowych, współdzieląc cechy każdej z tych jednostek. 

Podział jachtów – funkcjonalność

Jachty żaglowe dzielimy także według sposobu ich użytkowania. Także tutaj wyróżnić można cztery najbardziej podstawowe grupy, których charakterystyka znajduje się poniżej. 

• jachty turystyczne – to jednostki, które na etapie projektowania nie zostają wyposażone w elementy potrzebne na regatach, za to posiadają wszystkie walory, które pozwalają na wygodne żeglowanie turystyczne.
• jachty regatowe – jednostki, które zostały stworzone specjalnie do udziału w regatach. Dzięki temu posiadają powierzchnię ożaglowania, która jest dużo większa w stosunku do wyporności. Dodatkowo jacht regatowy posiada bardzo lekki kadłub i wyposażony jest w narzędzia, które sprawiają, że manewrowanie, czy balastowanie stają się dużo łatwiejsze. W konstrukcji jachtów regatowych chodzi przede wszystkim o to, aby były one jak najszybsze. 
• jachty turystyczno-regatowe – to jednostki, które mogą jednocześnie spełniać rolę regatowych i turystycznych. Są bardzo szybkie, a jednocześnie zapewniają komfort podczas wypoczynku na wodzie.  
• jachty szkoleniowe – to jednostki, które przeznaczone są specjalnie do tego, aby odbywać na nich szkolenia na stopnie żeglarskie. Są jednocześnie tanie i proste w obsłudze, przy zachowaniu wszystkich standardów bezpieczeństwa. Wyróżnia je dość ascetyczne wyposażenie, ponieważ kwestie komfortu żeglugi są dużo mniej istotne.  

Podział jachtów – kategorie projektowe

Szykując się na przygodę na wodach wewnętrznych lub morskich zazwyczaj bierzemy pod uwagę kwestie wyposażenia. Zabieramy buty żeglarskie, noże żeglarskie oraz liny żeglarskie. Nim jednak przyjrzymy się sprzętowi niezbędnemu podczaj danej wyprawy, zgłębmy temat kategorii projektowych jachtów, na których będziemy pływać. Wszystkie sprzedawane na terenie UE jednostki kwalifikowane są do jednej z poniższych kategorii.

• Kategoria A (oceaniczna) – jachty projektowane do dalekiej żeglugi przy znacznych falach i mocnym wietrze (powyżej 8 w skali Beauforta). 
• Kategoria B (pełnomorska) – jachty projektowane do warunków żeglugi w wietrze do 8 w skali Beauforta i falach do 4 metrów wysokości.
• Kategoria C (przybrzeżna) – jachty projektowane do pływania po jeziorach, rzekach, zalewach, zatokach i wodach przybrzeżnych. Poradzą sobie przy falach o wysokości do 2 metrów włącznie. 
• Kategoria D (na wody osłonięte) – to jachty używane do żeglowania po rzekach, kanałach i niewielkich jeziorach. 

Podział jachtów – liczba masztów

Jest jeszcze jedna kategoria, według której dzielimy jachty żeglarskie. Dotyczy ona liczby masztów, w jakie wyposażone są jednostki. Podział ten jest dosyć prosty i opiera się w dużej mierze na długości jachtu. Im dłuższa jednostka, w tym więcej masztów jest wyposażona. Najczęściej spotykane są jachty jedno i dwumasztowe. W sporadycznych przypadkach możemy jednak spotkać także jednostki trzymasztowe, są one jednak bardzo rzadkie. 

Klasy i rodzaje jachtów – podsumowanie

Jachty żaglowe można podzielić na bardzo wiele typów. Różnią się one ze względu na przeznaczenie, funkcjonalność, budowę kadłubów, czy kategorie projektowe, do których są przyporządkowywane. Wiedza o tym do jakiej klasy czy kategorii należy dana jednostka nie jest niezbędna do tego, aby ciekawie spędzać czas na wodzie. Mimo wszystko takie teoretyczne zagadnienia warto mieć z tyłu głowy. W toku nauki, kiedy zaczynamy spędzać coraz więcej czasu na jachtach, przychodzi ona naturalnie i nie jest trudna do sklasyfikowania i odtworzenia.

Nie zapominajmy, że oczywiście na każdym jachcie niezbędne są takie elementy wyposażenia jak sprzęt cumowniczy, czy kamizelki ratunkowe. Sprawdź naszą szeroką ofertę odzieży żeglarskiej, akcesoriów żeglarskich oraz butów żeglarskich.