Co oznacza żółta i czerwona kartka w piłce nożnej?

Stosowanie żółtych i czerwonych kartek to stała część piłki nożnej. Nie zawsze jednak tak było. Ten system kar został wprowadzony dopiero podczas piłkarskich Mistrzostw Świata w 1970 roku i towarzyszy nam do dzisiaj. Jak doszło do tego, że zaczęto karać zawodników kartkami? Za co można otrzymać żółtą i czerwoną kartkę w piłce nożnej oraz innych popularnych sportach? Odpowiedzi na te pytania znaleźć można w poniższym artykule. Zapraszamy do lektury!

---

Historia żółtych i czerwonych kartek w futbolu

Możliwość ostrzegania oraz wykluczania piłkarzy za niesportowe zachowanie funkcjonowała w piłce nożnej właściwie od samych jej początków. Pierwszą wzmiankę na ten temat znaleźć możemy w kodeksie spisanym w 1881 roku. System stosowania w tym celu kolorowych kartoników jest jednak rozwiązaniem zdecydowanie bliższym naszym czasom niż może się wydawać,

Jego pomysłodawcą jest angielski sędzia Ken Aston. Był on członkiem Komitetu Sędziów FIFA i odpowiadał za nadzór nad arbitrami podczas Mistrzostw Świata w 1966 roku. Sytuacja, która skłoniła go do refleksji nad udoskonaleniem przepisów miała miejsce w trakcie meczu ćwierćfinałowego pomiędzy Anglią i Argentyną. Prowadzący spotkanie arbiter najpierw upomniał dwóch zawodników reprezentacji Anglii, a następnie kazał opuścić boisko jednemu z Argentyńczyków, nie podając przy tym powodów swojej decyzji. Po meczu selekcjoner Anglików zwrócił się do FIFA z oficjalną prośbą o uzasadnienie naruszonych działań podejmowanych przez sędziego w trakcie meczu.

Zaistniała sytuacja sprowokowała Astona do zastanowienia się nad rozwiązaniem, które pozwoliłoby uczynić decyzje sędziów bardziej zrozumiałymi dla widzów oraz samych zawodników. Wpadł on na pomysł, aby wykorzystać w tym celu symbole znane z miejskiej sygnalizacji świetlnej, gdzie kolor żółty oznacza ostrzeżenie, a kolor czerwony – stop. W ten sposób powstał system żółtych i czerwonych kartoników, których użycie miało być dokładnie sprecyzowane przez przepisy.

Po raz pierwszy żółte i czerwone kartki zostały wykorzystane podczas Mundialu w 1970 roku, choć – co ciekawe – żadna z nich nie została wtedy użyta przez arbitra. System ten został jednak od tego czasu włączony do zasad światowego futbolu. W 1992 roku rozszerzono go o przepis mówiący, że otrzymanie drugiego ostrzeżenia w postaci żółtej karki skutkuje otrzymaniem kartki czerwonej, czyli opuszczeniem boiska i udanie się na trybuny.

Czym jest żółta kartka w piłce nożnej?

W piłce nożnej pokazanie żółtej kartki przez sędziego traktowane jest jako oficjalne upomnienie. Wiąże się to z zapisaniem nazwiska lub numeru piłkarza w specjalnym notesie. Zawodnik, który otrzymał żółty kartonik może kontynuować grę, ale w momencie, kiedy dokona przewinienia, które kwalifikuje się na pokazanie drugiej żółtej kartki, będzie to skutkowało pokazaniem kartki czerwonej i w konsekwencji wydaleniem z boiska. Sytuacje, w których można otrzymać żółtą kartkę są precyzyjnie określone przez przepisy gry w piłkę nożną.

Kiedy zawodnik może otrzymać żółtą kartkę?

Według oficjalnych zasad sędzia może pokazywać żółtą kartkę m.in. w sytuacjach, gdy zawodnik:

• dokona niegroźnego faulu
• wejdzie nieczysto w piłkę
• dokona zatrzymania piłki ręką w dogodnej sytuacji bramkowej
• uporczywie łamie przepisy gry bądź gra na czas
• nachalnie sprzeciwia się decyzjom sędziego, któremu pokazał dodatkowo wulgarny gest
• popisze się niesportowym zachowaniem względem innych zawodników
• opóźnia grę lub uniemożliwia jej wznowienie
• dokona przerwania korzystnej akcji dla przeciwnika

Żółte kartki w innych sportach

Żółte kartki przyznawane są także w innych sportach, jednak zazwyczaj różnią się one swoim znaczeniem i sytuacją użycia. Wśród takich sportów wymienić można między innymi popularne w Polsce siatkówkę i piłkę ręczną:

• Siatkówka – zgodnie z przepisami FIVB pokazanie żółtej kartki jest drugim etapem ostrzeżenia dla zawodnika lub trenera za drobne przewinienie. Pierwszym jest upomnienie słowne. Pojedyncza żółta kartka nie niesie jednak za sobą żadnych konsekwencji, jednak kolejne naruszenie zasad gry jest już karane. Za dyskusje z arbitrem również może spodziewać się takiego kartonika.
• Piłka ręczna – również w piłce ręcznej żółta kartka oznacza ostrzeżenie. Stosowana jest przez sędziego w sytuacji, kiedy zawodnik albo przedstawiciel sztabu drużyny dopuści się niesportowego zachowania lub gdy działania piłkarza nakierowane są na zawodnika przeciwnej drużyny, a nie na piłkę.

Co oznacza czerwona kartka w piłce nożnej?

Sędzia piłkarski poprzez pokazanie czerwonej karki zmusza zawodnika do opuszczenia boiska przez ukaranego zawodnika. Jest on zobowiązany do natychmiastowego zejścia z pola gry, a drużyna jest zmuszona kontynuować mecz w osłabieniu, ponieważ zasady gry w piłkę nożną nie uwzględniają możliwości zastąpienia go zmiennikiem. Ukarany czerwonym kartonikiem piłkarz już do samego końca spotkania nie ma prawa powrócić na boisko. W sytuacji, kiedy pauza spotka bramkarza, zazwyczaj za jednego z zawodników z pola wchodzi na boisko rezerwowy golkiper. Jeżeli jednak brakuje takowego na ławce rezerwowych, obowiązki bramkarskie zmuszony jest przejąć jeden ze znajdujących się na murawie zawodników.

Kiedy zawodnik może otrzymać czerwoną kartkę?

Przepisy gry w piłkę nożną dokładnie precyzują sytuacje, w których zawodnik może zostać ukarany czerwoną kartką. Kara wykluczenia może nastąpić gdy:

• zawodnik dopuści się brutalnego faulu, który mógł skutkować kontuzją
• piłkarz za pomocą faulu powstrzyma rywala przed zdobyciem bramki
• zawodnik niebędący bramkarzem zapobiegnie zdobyciu gola przez przeciwnika za pomocą ręki
• zawodnik popisze się szczególnie niesportowym zachowaniem
• piłkarz dopuści się obraźliwych i agresywnych gestów względem sędziego lub drugiego zawodnika
• piłkarz otrzyma kolejną w meczu żółtą kartkę

Niektóre kwestie rozwiewane są poprzez komisje arbitrażowe, kiedy to zawodnik nie może uczestniczyć w kolejnych spotkaniach.

Czerwone kartki w innych sportach

Czerwone kartki – podobnie jak żółte – także funkcjonują w innych sportach, jednak na nieco innych zasadach niż w przypadku piłki nożnej. Oto kilka przykładów:

• Siatkówka – w tym sporcie czerwona kartka może zostać użyta przez sędziego w reakcji na niesportowe zachowanie któregoś z zawodników. Skutkuje ona utratą serwisu oraz przyznaniem punktu drużynie przeciwnej. W sytuacji konieczności wyrzucenia z parkietu zawodnika lub członka sztabu używana jest jednocześnie żółta i czerwona kartka.
• Piłka ręczna – w przypadku piłki ręcznej czerwona kartka oznacza wykluczenie zawodnika z gry. Jest ona przyznawana w sytuacji, gdy piłkarz dopuścił się poważnego przewinienia, jak chociażby zagranie piłki ręką, popisał się niesportowym zachowaniem lub po raz trzeci w ciągu meczu otrzymał karę dwóch minut. Otrzymanie czerwonego kartonika przez zawodnika skutkuje tym, że nie może on już zagrać do końca meczu, a drużyna gra w osłabieniu przez dwie kolejne minuty. Po ich upływie w miejsce wykluczonego zawodnika może ona wprowadzić nowego gracza.